Հարկայինը գազազել է, իսկ սննդամթերքը կտրուկ թանկանալու է. ընտրություններ են…

Առավոտ բայլուսով դեպրեսիայի մեջ ընկա, որովհետև խասյաթի համաձայն լրահոսով անցա։ Միանգամից երկու տիպիկ լուր՝ նախընտրական շրջաններին համահունչ. հարկայինը նորից որդեգրել է գեստապոյի ու ֆեոդալական վաշխառուի գործելաոճերի ինչ որ սինթեզված տարբերակ, իսկ որ հարկայինի հետ առանձնապես առնչություն չունեցողները շատ չուրախանան, աշնանից սննդաամթերքի գներն են թռնելու վերև։ Հիմա հերթով։
Հաշվի առնելով, որ կառավարությունն առանց այն էլ խնդիրներ ունի և ստիպված է եղել հաջորդ բյուջեի հաշվին ընթացիկ ծախսերն անել, մի բան էլ հայտարարվել էր, որ պետք է հարկային կատարողականության բարձրացում լինի, ու սա էլ հերիք չէ, առջևում ընտրություններ են… դե բնականաբար սա ինքնին լավ չի անդրադառնում բիզնեսի վրա, իսկ հաշվի առնելով մեր տնտեսական միջավայրի սպեցիֆիկան, ապա վստահորեն կարելի է պնդել, որ հատկապես թքելու են փոքր ու միջին բիզնեսի ներկյացուցիչները, որովհետև ուժեղի մոտ միշտ էլ թույլն է մեղավոր։ Ընդ որում, ինչպես շատ ճիշտ նկատել էր «Հայկական ժամանակ» թերթը, հարկային կատարողականությունը կարելի է բարելավել զուտ տնտեսության ստվերային սեկտորը ստվերից գոնե մասամբ հանելով։ Օրինակ, երբ նայում ես Հայաստանի հարկատուների ռեյտինգը, ապա տեսնում ես, որ բոլոր օլիգարխների բիզնեսները համարյա վնասով են աշխատում, կամ էլ 0-ին մոտ եկամտով, այնինչ իրենք՝ օլիգարխները, ստաբիլ կերպով աճում և բարգավաճում են…

Անկախության, հայրենասիրության և դեմագոգիայի մասին

Էսօր առավոտվանից հայտվել եմ ֆեյսբուքահայության ուշադրության կենտրոնում, որովետև երեկվա գրառմանս տակ ծավալված քննարկումների ամբողջությունից ֆեյսբուքյան օգտատերերից մեկը չէր ալարել ու սքրինշոթ էր արել հրապարակավ գրված մեկնաբանություններից մեկը ու ընդգծելով ընդհանուր մտքից մի նախադասություն (Ես ընդհանրապես անկախության կողմնակից չեմ ու ուզում եմ Սովետը վերականգնվի) հրապարակել էր իր էջում, մի բան էլ իր կողմից «համեմելով», որ Blog News-ի խմբագրերից մեկը ԴԵՄ է անկախությանը։

Ու դուք տեսնեք իչպիսի կրքե՜ր, ինչպիսի՜ հայտարարություններ ու ռեպլիկներ այդ մտքի հեղինակկի հասցեին, հասան նրան, որ ինձ սրբապղծության մեջ մեղադրեցին (գլուխները պատով տվեցին)։ Հիմա ինչի մասին եմ ուզում խոսել ես։ Բնականաբար չեմ պատրաստվում ոչ ներողություններ խնդրել, ոչ արդարանալ, ոչ էլ առավել ևս հակադարձել։ Իրականում, այդ քննարկումներ պարզ ցույց տվեցին առկա խորը հասրակական մի խնդիր. մեր հասարակության մի շերտ կամ կտրված է իրականությունից, կամ էլ չունի էլեմենտար պատկերացում անկախություն ասվածի մասին։

Փորձեմ իմ բառերով սահմանել, թե ինչ է անկախություն ասվածը. Անկախ պետութուն ու պետականություն ունենալու համար պետական տվյալ գոյացությունը պետք է չունենա ուղղակի կախվածություն այլ պետություններից ու աշխարհաքաղաքական միավորումներից, այն աստիճանի կախվածություն, որը ստիպի տվյալ պետությանը թեկուզ երբեմն անտեսել սեփական շահերը կամ ենթարկվե դրսից եկող կարգադրություններին։
Հիմա հատուկ այն մարդկանց համար, ովքեր կարծում են, թե Արամ Մանուկյանի կարդացած լոլոն, որ անկախության հռչակագիր է կոչվում, արդեն իսկ բավարար է անկախ լինելու համար, բերեմ պարզ օրինակներ, որ դա այդպես չի։

— մենք անկախ չենք տնտեսապես, քանի որ մեր տնտեսության մեծ մասը հանդիսանում է տարբեր արտասահմանայն ընկերությունների մասնավոր սեփականության (հիմնականում Ռուսաստանի),
— մենք անկախ չենք ռեսուրսապես, քանի որ շրջանառվող ապրանքների 80 տոկոսը մենք ներկրում են ու բավական է, որպեսզի Վրաստանը փակի իր սահմանը 1 ամսով ու դա մենք մեր կաշիների վրա կզգանք, էլ չասեմ, թե ինչ կլինի, եթե ինչ ինչ պատճառներով Ռուսաստանը թարսվի հետերս, ինչպես դա եղավ Վրաստանի պարագայում
— մենք անկախ չենք աշխարհագրապես, որովհետև հանդիանում ենք անկլավ և չունենք ելք ոչ դեպի ծով, ոչ էլ տարածաշրջանում առկա որևէ լուրջ առևտրատրանսպորտային հանգույցի

— մենք անկախ չենք քաղաքականապես, այլապես մեզ չէին կանգնեցնի 94-ի Կիրովաբադի դրաասների առաջ, այլապես մեզ վրա մատ թափ չէին տա ու չէին ստիպի աղանդների օդերը բացել և այլ բազմաթիվ օրինակներ։ Ու անկախ չեն հատկապես մեր արտաքին ու ներքին քաղաքականություն կերտողները, որովհետև բոլ է պետդեպի մի մատի շարժումը, և նրանց բանկային հաշիվները կսառեցվեն աշխարհի բոլոր բանկերում։
— մեննք անկախ չենք նույնիս մշակությաին առումով, որովհետև ցավոք սրտի, վերջին քսան տարում որևէ բան այս ոլորտում էլ չի ստեղծվել, այլ անընդհատ ներկրվել է։

Ու էսքանով հանդերձ, ես ասում եմ ոչ ես նման «անկախության» կողմանկից չեմ, բայց դա չի նշանակում որ ես դեմ եմ անկախությանը ընդհանրապես, ուղղակի քաջ գիտակցում եմ, որ իրական անկախության մասին մտածելու համար մենք պետք է առնվազն մի 15 անգամ ավելի շատ բնակչություն ուենանք ու ուժեղ գաղափարա-բարոյական հենք, ինչի համար տասնամյակներ են պետք։ Իսկ որպեսզի մենք ունենանք այդ տասնամյակները ու աժել-բարգավաճելու հնարավորությունը, մենք պետք է երաշխավորված լինենք արտաքին ու ներքին վտանգներից, ինչը կարող է տալ միայն ԽՍՀՄ պես առողջ կոնգլոմերատի մաս կազմելը։
Եկանք հասանք հայրենասիրությանը։ Էսքան թերություններով հանդերձ, մեկ է, Հյաստանն իմ տունն ու հայրենիքն է ու բացի զուտ աբստրակտ բարոյական պարտքից, ես ժամանակին տվել եմ զինվորական երդում, որը պիտանելիության ժամկետ չունի ու ինչպես աղջկան կսիրեի իր ողջ թերություններով հանդերձ, այնպես էլ հայրենիքս եմ սիրում, իսկ լավ ապագայի տեսիլքը ամենքի մոտ տարբեր կարող է լինել, ինչը չեն հասկանում որոշ ֆեյսբուքահայեր, ովքեր բարբաջելով ազատության մասին, սկի ի վիճակի չեն համակերպվել դիմացինի կարծիք արտահայտելու իրավունք հետ։
Համենայն դեպս, ես գոնե գիտեմ, որ ի տարբերությունու որոշ դեմագոգների, անգամ այս արատավոր «անկախության» համար ես ավելի շատ բան արած ունեմ, քան ուղղակի ֆեյսբուքում եռագույնի և վերև պարզած բռունցքների նկարներ դնելը։ Էսքանը։

Շոուբիզնեսյան և մերձշոուբիզնեսյան սուտի ընդդիմադիրների մասին

Նկատե՞լ եք, որ հատկապես սոցիալական ցանցերում վերջին շրջանում բավականին մեծ քաղաքական ակտիվություն են դրսևորում մեր շոուբիզնեսյան բոմոնդի մի շարք ներկայացուցիչներ ու եթե չհաշվենք Շուշան Պետրոսյանին, ապա նշածներս որպես կանոն թունդ ընդդիմադիրների կեցվածք են ընդունել։ Ինքը երևույթը ինքնին վատ չէ, եթե դիտարկումենք համաշխարհային պրակտիկայի տեսակետից, ոչ էլ առավել ևս նոր, սակայն եկեք հասկանանք այս երևույթի առաջացման մոտիվներն ու դրա

Շատերից եմ լսել զարմանք, թե իրենք ինչի են սենց խառնվել, կողքից նայողը կկարծի, թե «ավազակապետությունից» ամենաշատը իրեն են տուժել, այնինչ, որպես կանոն գործ ունենք բավականին բարեկեցիկ կյանք ու դինամիկ զարգացող կարիերա ունեցող մարդկանց հետ, ովքեր ըստ էության բողոքելու տեղ էլ չունեն։ Վերլուծենք, թե որտեղից են իրենք գալիս, ինչի է նրանց ձգում ընդդիմադիրի դերը և ինչու են նրանցից ոմանք զբաղված ընդդիմադիր ակտիվ հռետորիկայով։

Լիբերալիզմի ու ժողովրդավարության կուռքի ֆիասկոն

Մինչ մենք տարված էին տարբեր ներքին ու արտաքին հասարակական ու քաղաքական, սպորտային ու մշակությին իրադարձություններրով,  աշխարհում և Հայաստանում նույնարմատ ու հույժ կարևոր գործընթաց է զարգանում ու գնալով ակնհայտ դառնում, որը ասես չի նկատվում, կամ եթե նկատվում է, ապա չի գիտակցվում հասարակության լայն շերտերի մեջ։ Թե վերջին ամսվա ներհայաստանյան զարգացումները, թե աշխարհում ծավալված իրադարձությունները հստակ ցույց տվեցին, թե ինչ աստիճան են իրենց սպառել լիբերտարիանական արժեքներու ու շատերի մոտ պաշտանմունքի առարկա դարձած ժողովրդավարության գաղափարը։ Սկսենք մեզանից, վերջացնենք համաշխարհային թրենդով։

«Բազմազանները» և իշխանությունները պետք է սերտեն Նյուտոնի 3-րդ օրենքը

Եթե մեր բազմազանները ու դրանց համար դոշ տվողները դպրոցում չալարեին ու ֆիզիկա մի քիչ ավելի լավ սովորեին, ապա իրենք անպայման կիմանային, որ համաձայն Նյուտոնի 3-րդ օրենքի՝ ցանկացած ազդեցություն ծնում է հակազդեցություն։ Ընդ որում, այս բանաձևը կիրառելի է ոչ միայն զուտ ֆիզիկական երևույթների համար, այլև սոցիալ-քաղաքական և հոգեբանական երևույթների համար։ Հետևաբար, որքան ավելի շատ են նրանք ուժեղածնում պրեսսինգը հասարակության վրա՝ փորձելով իրենց խիստ ոչ պոպուլյար աշխարհայացքը ու արժեհամակարգը փաթաթել մեծամասնության վզին, այնքան ավելի է ուժեղանում հակազդեցությունը դրան։

Իրենք այս ամենը չգիտեն որպես կանոն, չեն գիտակցում, սակայն կան այնպիսի տականքներ նրանց մեջ, որոնք քաջ գիտակցում են այս ամենը ու դիտավորյալ սադրում են, որպեսզի հնարավորինս ուժեղ հակազդեցություն լինի՝ ծայրահեղական դրսևորումներով զուգորդված։ Քոչարյանի վերադառնալու մասին

Հայրանունների պատմության շարունակությունը

Նախ ուզում եմ շնորհակալություն հայտնել Tert.am-ին հայրանունների հետ կապված շիլաշփոթի վերաբերյալ պարզաբանումներ հայթհայթելու համար, որովհետև բացի Բլոգ Նյուզից դեռ միայն իրանց մոտ եմ տեսել հայրանունների ձևափոխման մասին արածս գրառման վերաբերյալ անդրադարձ։ Հիմա մի մեջբերում անեմ իրենց գրածից.

ՔԿԱԳ-ի պետ Գայանե Սարդարյանը ևս նշեց, որ շատերը իմանալով դժգոհում են:

«Հայկական սովորույթներով ճիշտ կլիներ՝ այսինչի աղջիկը, այնինչի տղան, «ի»-ով հոլովվեր: Բայց կան մարդիկ, որ հարմարվում են»,- հիմնական դժգոոհությունները ներկայացրեց ՔԿԱԳ-ի պետը:

Ինչպես տեղեկացանք, որոշումը ընդունվել է 2005 թվականին՝ կառավարության կողմից:

Կառավարությանն առընթեր Կրոնի և ազգային փոքրամասնությունների հարցերով վարչության նախկին պետ Հրանուշ Խառատյանը Tert.am –ի հետ զրույցում նշեց, որ որոշումը պայմանավորված էր ՀՀ-ում բնակվող ազգային փոքրամասնությունների նկատառումներով:

Երբ ու ինչ կխոսա Քոչարյանը

Էս վերջին շրջանի նախընտրական թոհուբոհը, սահմանի վրայի միջադեպերը, հասարակական մանր-մունր իրադարձությունները, վեռտուներն ու ԲՏՌները մի տեսակ շեղեցին ուշադրությունս այս ընտրությունների ըստ իս գլխավոր ինտրիգից՝ Քոչարյանի ֆակտորից։ Այնինչ ահագին մտածելու բան կա, որովհետև նախընտրական վերջին շաբաթվա դրությամբ խաղաթղթերի մի մասը բացվել է, մյուս մասը կիսաբացվել, ահագին ռակիռովկեք են արվել… Մի խոսքով հիմա մի քիչ ավելի իրականությանը մոտ վերլուծություն կարելի է անել, քան քարոզարշավի սկզբին։

Նախ, ես միայն ամրապնվեցի իմ այն համոզման մեջ, որ էս սաղ նախընտրական բեմականացված ներկայացումը ռազմական լեզվով ասված՝ разведка с боем էր։ Ասել է թե, Քոչարյանը փորձում է գտնել Սարգսյանի թույլ տեղերը ու գնահատել, թե ինչքանով են դրանք թույլ իրականում ու ինչպես կարելի է օգտվել դրանից։ Սակայն նա դա անում է խիստ զգույշ ու հնարավաորինս անուղղակի, որպեսզի հարկ եղած դեպքում կարողանա միանգամից ետ քաշվի։

Ավարայրից՝ Նովրուզի ճակատամարտ

Մինչ բուն թեմային անցնելը, խնդրում եմ ուշադիր նայել այս տեսանյութը սկզբից մինչև վերջ.
Դե հիմա անդրադառնամ կետ առ կետ.

1. Ժողովուրդ, ինչքան շատ պարսիկ որպես տուրիստ գա, էնքան լավ։ Ի վերջո, ես տարբերություն չեմ տեսնում ասենք ամերիկացի, ուզբեկ կամ պարսիկ տուրիստների մեջ։ Իսկ էմոցիաները մի կողմա պետք դնել, առավել ըս Հյաստանը գրավելու գաղտնի պլանների մասին խոսակցությունները, որովհետև կրկնում եմ, գործ ունենք ոչ թե իմմիգրացիայի հետ, այլ տուրիստների, որոնք մի քանի օրով գալիս են, փող են ծախսում ու գնում են։

Մի դարձեք տախտակ

Հետո էլ գլուխ ենք գովում, որ մենք` հայերով սեեեենց, հայերով նեեեենց, իսկ ես ասում եմ, որ վերլուծելով մեր սերունդը, ցավով արձանագրում եմ, որ գնալով դառնում ենք տախտակ ու անուղեղ մի մասսա: Ասեմ ավելին, եթե առկա տենդենցները չհաջողվի փոխել, ապա ևս մեկ-երկու սերնդափոխություն ու մենք գործ կունենանք մասսայական զոմբիացման ու միջին ստատիստիկական ամերիկացու մտահորիզոնով ազգաբնակչություն հետ:

Էսօր արդեն ունենք երիտասարդության մի ստվար զանգված, որի անռանձին վերցված սուբյեկտները կարող են լինել շատ բարեսիրտ և մարդկային մարդիկ, ցավոք սրտի ունեն խիստ ոսկրացած մտածելակերպ, որը կառուցված է կլիշեների ու զոռովից գլուխները մտցված դոգմաների շուրջ: Զարմանալին այն է, որ մեր գովաբանված ինդիվիդուալիզմը լույսի արագությամբ վերածվում է հաստատուն կրետինիզմի, քանի որ վերանշյալ խմբի մարդկանց մոտ, ասես ի սպառ բացակայի անալիտիկ մտածելակերպը, հատկապես երբ խոսքը գնում է սեփական հայեցակարգի քննադատական վերլուծության մասին:

Քիչ մը տոլերանտության մասին

Իսկ դուք գիտե՞ք, որ բժշկության մեջ տոլերանտություն բառը ամենևին էլ լավ իմաստ չունի ու ըստ իս, շատ ավելի դիպուկ է բնութագրում այս հասկացողության իրական էությունը: Բժշկության մեջ այս տերմինով է բնութագրվում այն վիճակը, երբ օրգանիզմը դադարում է պայքարել հիվանդածին մասնիկների հետ: Օրինակ քաղցկեղով հիվանդը մահանում է այն բանից հետո, երբ նրա օրգանիզմը սկսում է տոլերանտություն դրսևորել այդ հիվանդության մետաստազների նկատմամբ:

Կարծում եմ, որ տոլերանտություն ասվածի ավելի լայն` հասարակական իմաստի համար ևս ավելի կիրառելի է բժշկական իմաստն այս բառի: Ի վերջո մեր իրականությունում ամենաշատն ի՞նչ երևույթների նկատմամբ են պահանջում դրսևորել տոլերանտություն… հոմոսեքսուաիզմ, աղանդներ և նմանատիպ այլ արատավոր երևույթներ: Ու ամենհետաքրքիրն այն է, որ տոլերանտության այս սուբյեկտներն իրենք խորապես թքած ունեն մեծամասնության նկատմամբ փոխադարձ տոլերանտություն դրսևորելու վրա: Հոմոսեքսուալիստները ու դրանց պաշտպանները ինչ ասես չեն անում, վկայակոչելով ու պահանջելով իրենց նկատմամբ տոլերանտության դրսևորման անհրաժեշտությունը, աղանդավորներն էլ` նույնը, արդեն իրենց մասով:

Մի խոսքով, արդեն մոտս պայմանական ռեֆլեքսա ձևավորվում. բոլոր այն երևույթները, որոնց նատմամբ տոլերանտություն է քարոզվում` վիրուսներ են: